Iedereen moet zeker zijn van een goede woning
“ Bevordering van voldoende woongelegenheid is voorwerp van zorg der overheid”
Anita Engbers, voorzitter van de werkgroep Huurders in de PvdA, startte woensdag tijdens de ledenvergadering van de PvdA Ede met deze verwijzing naar de Grondwet.
In een tijd waar het neoliberalisme jarenlang de boventoon heeft gevoerd is het goed om bij dit artikel uit onze Grondwet stil te staan. Want krijgt in Nederland op dit moment iedereen de zorg voor voldoende woongelegenheid, als er nu bijna 40.000 mensen dakloos zijn?
Anita nam ons mee in de wereld van de huurders en wees ons op een aantal belangrijke ontwikkelingen en punten waar we als afdeling aan kunnen denken om het voor huurders in Ede beter te maken.
De volkshuisvesting is ook gedecentraliseerd, net zoals jeugdzorg, participatie en WMO. De decentralisatie rond de volkshuisvesting wordt vaak vergeten als het over de decentralisaties gaat.
In 1995 zijn de corporaties verzelfstandigd. Corporaties moeten hun eigen broek ophouden. Sindsdien zijn de inkomsten alleen maar vanuit de huurwoningen. Geen subsidie. Er is nu nog een heel kleine post volkshuisvesting in de landelijke begroting. Blok heeft er voor gezorgd dat er geen minister meer voor volkshuisvesting “nodig” is. Huursubsidie bestaat niet meer, maar is veranderd in een huurtoeslag. Anita geeft aan dat dit geen goede zet is geweest.
Het neo – liberale beleid heeft enorm toegeslagen. Corporaties hadden enorme vermogens. Onder Rutte 2 hebben de corporaties zelf ingestemd met de verhuurderheffing. Grote fout van de PvdA om hier in mee te gaan. De Woonbond, waar Anita toen ook in zat, was woedend. Voor Anita reden om extra hard van leer te trekken binnen de PvdA om te strijden tegen deze maatregel. Helaas heeft ze het toen niet gewonnen.
Er zijn geen goedkope huurwoningen meer. De huurtoeslag is inkomensafhankelijk. Dus mensen met laag inkomen die net niet in aanmerking komen voor huurtoeslag, betalen meer dan 600 euro huur. De huurders betalen, ook in de vrije sector veel te veel huur.
Liberalisatiegrens is nu bij 702 euro en midden-huurwoningen zijn nu dus vrije sector.
Voor het neoliberalisme was er een breed aanbod van sociale huurwoningen. Nu door VVD en het neoliberalisme is er een veel kleiner aanbod van sociale huurwoningen.
Alle politieke partijen hebben boter op hun hoofd. Wout Schotsman merkt op dat de PvdA zich dit meer dan welke andere partij moet aantrekken. Juist de PvdA, als partij van Wibaut, had dit niet mogen laten gebeuren. De grens van 33.000 euro voor sociale huurwoningen is Europees vastgelegd. Eberhard van der Laan, die daar als minister aan had meegewerkt, had daar achteraf ook spijt van, zeker toen hij als burgemeester de gevolgen daarvan ervoer.
De PvdA kan, nu we in de oppositie zitten, een ander verhaal houden. Anita geeft aan: de grootste zorg gaat nu uit naar de mensen die zelfs niet in aanmerking komen voor sociale huurwoning. Dus de daklozen en de mensen in de antikraak woningen. Die groepen hebben het echt zwaar. Anita: antikraak kan niet. Geen rechtsbescherming/huurbescherming enz.
De PvdA kan (lokaal) pleiten voor Housing first” “, zoals dat in Finland beleid is en daar daalt het aantal daklozen. Dus eerst een woonvoorziening en dan aan de andere problemen werken. In Nederland is het aantal daklozen in 10 jaar tijd verdubbeld naar bijna 40.000 in 2019.
Anita: tip voor de gemeenten: kostendelersnorm is een belangrijke oorzaak voor dakloosheid onder jongeren. Lokaal kun je hier wat aan doen, door bijv. individueel de kostendelersnorm niet toe te passen. Aanpak van dakloosheid heeft prioriteit boven alles!
Migranten krijgen vaak de schuld van de huisvestingsproblemen. Verplichting om statushouders te plaatsen is er, maar geen verplichting voor daklozen!
Hoe is de PvdA nu bezig? Henk Nijboer zegt verstandige dingen. Bijvoorbeeld verhogen van de liberalisatiegrens naar 1300 euro. De bovengrens voor het ontvangen van huursubsidie vormt immers de liberalisatiegrens.
Stel het grondbeleid weer eens aan de orde. Reguleer de grondprijzen.
Wat helpt dit: nu nog niets. Dus volgende verkiezingen. Er wordt nu gepleit voor een deltaplan dakloosheid. Pvda heeft nu de ruimte om een nieuw verhaal te laten horen.
Belastingstelsel moet herzien worden en dan moeten we ook kijken naar huurtoeslag en/ of huursubsidie.
Eerlijker zou zijn dat de woonlasten voor de hoge inkomensgroepen ook in verhouding hoger zijn en dat de woonlasten van de lagere inkomens ook naar verhouding lager moet zijn. Nu is het andersom: hoe rijker je bent, hoe minder woonlasten je hebt, hoe lager inkomen hoe meer woonlasten: dit zou precies andersom moeten zijn. Dus dit moet een speerpunt bij de komende verkiezingen zijn.
Al met al: heeft Anita ons echt aan het denken gezet en ons voorgehouden: IEDEREEN MOET ZEKER ZIJN VAN EEN GOEDE WONING.