Onze bijdrage voor de begrotingsbehandeling:
BIJDRAGE Programmabegroting 2022-2025
Voorzitter,
We zijn op een belangrijk moment aangekomen: de laatste programmabegroting van deze bestuursperiode. Een moment om terug te kijken op alle gemaakte plannen en nog een laatste stapje te zetten voordat er weer verkiezingen zijn. De titel van het huidige bestuursakkoord is Ruimte voor Ede met als kernbegrippen Samen en Financieel duurzaam.
En eerlijk is eerlijk, deze programmabegroting geeft een mooi financieel beeld, beschreven door het college als ‘lage woonlasten, oplopende reserves en afnemende risico’s’. Maar Financieel Duurzaam is het natuurlijk pas wanneer we dit gedurende de komende jaren kunnen blijven volhouden.
En ook in de transitie naar Duurzame Energie zijn stappen gezet , in de RES zijn de contouren ingevuld. Om hier te komen zijn er keuzes gemaakt. Wel vragen wij om extra aandacht voor de betaalbaarheid van de energietransitie. Energie armoede moet absoluut worden voorkomen.
Ook wij geloven in een duurzame toekomst, met de keuzes voor een veilig thuis, inkomen en kunnen blijven meedoen. Graag wil ik aan de hand van onze keuzes een paar kritische kanttekeningen plaatsen:
{wonen}
En we kunnen er niet omheen, er is wooncrisis! PvdA vindt dat iedereen recht heeft op een eigen woonruimte, een thuis. Een plek die je kunt betalen en waar je voor langere tijd veilig kan wonen om zo mogelijk ook iets voor de toekomst op te kunnen bouwen. De afgelopen jaren zijn in Ede enorm mooie dure koopwoningen opgeleverd waar veel Edenaren met plezier hun huis hebben ingericht. Hier hebben wij als gemeente ook flink aan verdiend.
Maar nu is het ècht tijd te gaan investeren. Op de huidige woningmarkt staan teveel inwoners momenteel buiten spel. Een sociale huurwoning in Ede is onbereikbaar vanwege de lange wachtlijsten. Er worden maar mondjesmaat nieuwe projecten opgeleverd. En starters die op zoek zijn naar een eerste betaalbare koopwoning worden dagelijks overboden. En dan bedoel ik met betaalbaar, een woning onder de € 170.000,- , niet de woningen die nu als warme broodjes > €300.000,- door projectontwikkelaars worden opgeleverd. Dat is niet alleen oneerlijk, dat zorgt ook voor spanningen thuis en in de maatschappij.
Dat alles vraagt dus om meer regie, laten we hierin volop investeren! Het is onze publieke taak dit op te pakken. Bepaal op basis van de vraag van de inwoners wat er gebouwd wordt, niet de wens van projectontwikkelaars. Werk deze plannen concreet uit in aantallen, soort en verdeling per buurt en/of dorp. En vergeet niet dat ook onze senioren graag een woning vinden die past bij hun woonwensen.
{inkomen}
Dan voorzitter, een inkomen is tijdens de corona crisis voor velen geen vanzelfsprekendheid. De ondersteuningsmaatregelen hebben veel sectoren in de lucht gehouden. Laten we deze straks ook bij het herstel goed blijven volgen, corona is nog niet klaar met ons!
En we begrijpen de wens tegemoet te komen aan bedrijven die zich in Ede willen vestigen met de vraag naar meer bedrijventerreinen want werkgelegenheid is voor velen de basis voor een duurzaam inkomen. Maar een goed onderzoek naar de optimale afstemming van vraag en aanbod lijkt ons essentieel en kan ook op onze mobiliteit een positief effect hebben. Goed openbaar vervoer maakt werk bereikbaar voor velen.
{iedereen doet mee}
En dan mag het leven ook wel weer een beetje leuk zijn. Kunnen meedoen is allereerst een pleidooi voor onze kwetsbare inwoners, volwassenen, jongeren en kinderen. Met de sociale basis op orde worden veel kwetsbare inwoners gevraagd een beroep te doen op de eigen omgeving om mee te kunnen blijven doen. De uitgaven op het sociaal domein en de jeugdzorg zijn onderhevig geweest aan flinke ombuigingen. Hoe gaat dat nu? En hoeveel mogen we nog verwachten van deze omgeving?
En aan de andere kant, veel Edenaren halen al weleens een boodschap voor de buurvrouw, zijn een maatje of verzorgen intensief één van de ouders of zieke kinderen. De buurt- en dorpshuizen spelen een belangrijke rol hierbij en bieden tevens plezier en ontmoeting, ook hier gedragen door veel vrijwilligers. En vele vrijwilligers draaien mee als bestuurslid van een vereniging, vegen de stoep schoon of onderhouden een boomspiegel. Een mooi voorbeeld van samen en dat mogen we koesteren.
{keuzes}
Voorzitter, dan kom ik terug op de keuzes; als we nu zien dat onze financiële reserves toenemen en we ook nog een investeringsfonds kunnen vullen, een WFC kunnen financieren… voorzitter zijn we dan niet te ver doorgeslagen?
Hoeveel draagvlak voor Samen is er straks nog als we als gemeente er financieel er wat minder duurzaam voor komen te staan en we ècht op onze inwoners moeten terugvallen? Of gaan dan opeens de lasten wel omhoog?
De PvdA wil graag nu wat meer investeren om ook niet alleen een financieel duurzaam te zijn maar ook sociaal duurzaam te zijn en te blijven. We zullen in de volgende termijn hiervoor enkele voorstellen doen. We waren immers nog niet zo lang geleden de gelukkigste gemeente?
en voorzitter de brandweer, we maken ons grote zorgen over de sluiting van de post stadspoort, en de consequenties daarvan voor de brandweerzorg in Ede. We dienen daartoe een amendement en motie daarover mede in.
En als laatste voorzitter, vers uit de actualiteit.
Fietstunnel onder spoor door baart ons zorgen, vooral de verkeersveiligheid, we hoorden dat vandaag met de toegenomen drukte er al een ongeluk gebeurt is meteen scooter, graag aandacht voor deze situatie.
dank u