De politieke samenwerking tussen Partij van de Arbeid en GroenLinks is recent in een stroomversnelling gekomen. Al jaren werd er landelijk, provinciaal en plaatselijk in wisselende mate samengewerkt. Er waren en zijn vele overeenkomsten tussen de partijen, maar ook verschillen. In de geschiedenis van beide partijen zijn er successen van samenwerking te melden, maar ook controverses.
Veel niet-leden/kiezers vinden het een goede zaak als beide partijen politiek gaan samenwerken. De politieke invloed neemt daardoor toe, en een samenwerkend politiek blok is daarom aantrekkelijker voor zwevende kiezers om op te stemmen. Dat geldt niet alleen landelijk, maar zeker ook provinciaal en lokaal.
De samenwerking in Ede tijdens de gezamenlijke campagne voor de Tweede Kamer verkiezingen afgelopen najaar en de huidige samenwerking voor de Europese verkiezingen is heel goed en warm te noemen over en weer. Dat versterkt het vertrouwen in elkaar. Daarnaast horen we vanuit de leden ook een steeds duidelijker wens om tot politieke samenwerking te komen. Dit werd benadrukt door het besluit van de beide ALV’s van 17-01-2024 om de besturen te mandateren een lokaal traject in gang te zetten, dat erop richt om met een gezamenlijke lijst mee te doen aan de verkiezingen voor de Gemeenteraad van Ede in 2026. We volgen sindsdien de routekaart, zoals die begin februari van dit jaar is gepubliceerd door de landelijke bureaus van beide partijen. Het einde van deze stap willen we tijdens de ALV van 12-06-2024 afsluiten met het definitieve besluit door de leden van beide partijen om in 2026 onder een gezamenlijke lijst mee te doen.
Dat kan niet zomaar. Er zijn wettelijke regels, vastgelegd in de Kieswet, waaraan we moeten voldoen alvorens we met één lijst mogen meedoen. De besturen adviseren hun leden om mee te doen als een ‘samenvoeging van aanduidingen’, met de naam ‘GroenLinks–Partij van de Arbeid’. Dit is juridisch een heldere en correcte constructie, en het schept duidelijkheid naar de leden en de kiezers; het doet recht aan de feitelijke situatie waarin beide partijen verkeren.
Al het voorgaande overwegende adviseren de besturen de leden van beide partijen om bij de komende verkiezingen voor de Gemeenteraad in 2026 met een gezamenlijke lijst mee te doen. We willen daarom het hieronder geformuleerde besluit in stemming brengen:
De leden van de afdeling Ede van Partij van de Arbeid, in vergadering bijeen op 12-06-2024, besluiten om bij de gemeenteraadsverkiezing van 2026 samen met GroenLinks als een ‘samenvoeging van aanduidingen’ mee te doen onder de naam: GroenLinks–Partij van de Arbeid.
Dit besluit markeert het einde van Stap 2 in de routekaart . Indien de leden van de beide partijen in meerderheid vóór samenwerking stemmen ontstaat daarmee de verantwoordelijkheid voor de (besturen van de) partijen tot het opstellen van een gezamenlijk verkiezingsreglement. Dit is stap 3 van de routekaart, en daar gaan we in de zomermaanden dan mee aan de slag. Na de zomer wordt een extra gezamenlijke ALV ingericht, zodat de leden besluiten kunnen nemen over een gezamenlijk verkiezingsreglement, en alle daarin genoemde afspraken over o.a. gezamenlijke kandidatencommissie en programmacommissie.
