1 november 2018

Reactie programmabegroting 2019-2022; Een sprong

Wat een idyllisch plaatje.
Onze wethouder die met de Airborne landingen uit het vliegtuig springt om vanaf 9000 voet een fantastisch overzicht te hebben over Ede. Met een trots gevoel landt hij, om vervolgens het toegestroomde publiek te kunnen verzekeren dat het vanuit de lucht écht zichtbaar is: Ede is de Gouden Gemeente.

Jammer dat de werkelijkheid anders is.
Allereerst is het oprecht zuur dat door een te harde wind niet gesprongen kon worden. De persoonlijke ervaring van het zweven aan een parachute door het luchtruim, met uitzicht op Ede en de Veluwe gun ik iedereen.

Ten tweede vrees ik dat de wethouder zijn idylle hoog in het luchtruim in stukken uiteen zou hebben zien vallen.
Hoog uit de lucht kijkend richting het Edese bos, zal het namelijk goed zichtbaar zijn dat er sprake is van achterstallig onderhoud. O.a. de Amerikaanse Vogelkers woekert tierig door de bossen en ook onze heide is niet meer wat het geweest is. Dit ondanks de inzet van de vele vrijwilligers op de onlangs gehouden Natuuropschoningsdag. Het is jammer dat we nu de kans missen dat de wethouder hoog in de lucht spontaan besluit om hier geld voor vrij te maken.

Natuurlijk is het daarboven ook mogelijk om een andere kant op te kijken. Er is immers een 360 graden zicht rondom, en het is niet verplicht om de blik naar het bos te richten.
Maar ook richting de kern van Ede blijft de idylle niet lang in stand. Het zal op die hoogte niet direct zichtbaar zijn, maar kun je werkelijk van grote hoogte naar Ede kijken, denkend aan een Gouden gemeente, wetend dat in diezelfde gemeente de kosten vele malen hoger zijn dan de bijdrage van het rijk? Het college kiest nu voor efficiënter werken en tijdelijke aanvulling uit de algemene reserves. Maar dat zal niet genoeg zijn; gaan we dan bezuinigen op de zorg? Juist nu meer en meer jeugd terugvalt op professionele hulp en de ouderen (die langer thuis wonen) hiervan afhankelijk zijn?
Dit kan voor de inwoners toch niet anders overkomen dan als een enorme bezuiniging in het sociale domein?

Twee jaar terug liepen we nog voorop bij ditzelfde Sociale Domein. Het kan toch niet zo zijn dat al die investeringen hierin nu teniet worden gedaan? Is het niet veel beter om te investeren in de nul-de-lijn?
Uiteraard is het mogelijk dat er, met nog een tijd te gaan voor er weer vaste grond onder de voeten is, het geweten te sussen door de aandacht te richten op /te denken aan succesvolle projecten.

Ede doet bijvoorbeeld! Dit is enorm succesvol. Mensen kijken reikhalzend uit naar de volgende ronde om bonnen te verzamelen voor wijkgebonden projecten. Op de dag van bezorging wordt er minuten na het school uitgaan al door de buurtkinderen aangebeld om de bonnen op te halen. Hoe succesvol wil je het hebben als het gaat om inwoners bij lokale projecten te betrekken? Toch wordt ook hier niet verder in geïnvesteerd, erg jammer. We begrijpen echter dat niet op alle fronten meer investering mogelijk is, maar kunnen we alsjeblieft een toezegging van de wethouder krijgen dat ze zich wél hard blijft maken voor o.a. Ede doet?

Ongetwijfeld zal ook het Percentage Edenaren dat voldoet aan de beweegnorm warme gevoelens bij de zwevende wethouder oproepen. Dit wordt immers voor de komende periode op 45% gezet, terwijl in 2016 al een percentage van 49% was bereikt. Het kan zo simpel zijn. Ambities lager bijstellen, en plots is een doel behaald. Appeltje-eitje toch?! Kan dit echt niet ambitieuzer?
Nou, vooruit dan. Het streefpercentage inwoners dat in clubverband sport, kan nog wel wat hoger. Dat zat op 29%, dat kan best naar 35 % nietwaar? Jammer alleen dat er geen plannen zijn opgenomen hoe dit doel bereikt kan worden en te stimuleren dat meer mensen lid worden van een sportclub. Wanneer kunnen we de opvolger verwachten van de Ploegenspel 2.0-sportnota verwachten? De laatste dateert alweer uit 2012.

Denkend aan sport richt de zwevende wethouder automatisch zijn blik richting de Edese sportvelden. Dat kan nog net, voor zij achter de boomtoppen verdwijnen. Zo hoog in de lucht zijn zij ook eigenlijk niet te missen. Ondanks de grote droogte de afgelopen zomer, liggen de Edese kunstgrasvelden er nog fris bij. Ondanks hun frisse uiterlijk behoeven deze kunstgrasvelden de komende jaren onderhoud en vervanging, een stijging met maar liefst 300.000 €. Zijn kunstgrasvelden eigenlijk nog wel van deze tijd? Alle ellende met mogelijke giftige stoffen? Het ontbreken van de voordelen voor kinderen wanneer zij sporten op echt gras?

Zwevend door het luchtruim blijft de wethouder echter positief, en mijmert hij ondertussen over Ede als ‘Gouden Gemeente 2.0’. Nu de crisis voorbij is, liggen daar weer kansen. Zoals aandacht voor Meer werkgelegenheid en bedrijfsterreinen. Fantastisch toch? Jammer alleen dat hier een streefwaarde voor het aantal arbeidsplaatsen ontbreekt. Wat ik ook mis, is de ambitie voor de Gemeente als inclusieve werkgever zelf. Juist hier liggen kansen om een voortrekkersrol aan te nemen.

Niet alleen om de eigen inwoners aan werk te helpen, maar zeker ook om meer werknemers op de fiets naar het werk te krijgen. Dat zou zelfs perfect gekoppeld kunnen worden aan een doelpercentage voor het aantal fietsparkeerplaatsen! Een win-win situatie lijkt mij, zeker gezien het doel om duurzaamheid naar 20% te willen verhogen. Dat gaat alleen niet lukken met de Planning van slechts 2 windmolens. De route om de ambitie Energieneutraal in 2050 te behalen, is in de vorige periode al uitgestippeld. De planning voor 2 windmolens en discussies over zonneweiden hebben het effect van een flinke tegenwind en stuwen de te nemen maatregelen alleen maar op…

De gedachte aan tegenwind brengt de aandacht van de wethouder weer terug naar het hier en nu. Geheel in gedachten verzonken heeft hij niet in de gaten gehad dat hij afgedreven is. Gelukkig kan hij bijsturen om boomtoppen te vermijden. Zonder kleerscheuren, botbreuken of andere ongemakken landt de wethouder op een voor hem onbekende plek.

En dat is nu precies waar we nu aangekomen zijn.
Terug op de grond, niet wetend in welke richting onze Gouden Gemeente zich nu precies bevindt.
Dat wat Ede tot Ede maakt wordt langzaam maar zeker afgebrokkeld. Liepen we 2 jaar terug nog voorop in het Sociale Domein, nu dreigen we achterop te raken. Gemaakte beloftes/afspraken worden teniet gedaan, zoals de *Lastenverlichting van 1,5 milj. De voorgenomen lastenverlichting van de leges van o.a. paspoorten moet gewoon doorgaan. Dit is raadsbreed afgesproken. We willen als overheid betrouwbaar zijn, dan kan het niet zo zijn dat dit niet meer doorgaat.

En waar zijn de plannen om de lange wachttijden voor woningen op te lossen. Zijn er überhaupt wel nieuwe plannen m.b.t. wonen? De druk vanuit de Randstad is hoog, de wachtlijsten zijn lang. Wat we nodig hebben om onze eigen inwoners te kunnen huisvesten, zijn starters- en seniorenwoningen, of andere vernieuwende woonconcepten.

Ook in de programmabegroting lezen we terug dat de oorspronkelijkheid van ons centrum verloren is gegaan. Dankzij allerlei maatregelen wordt ons centrum beetje bij beetje levendiger, zo valt te lezen. Past de terugkeer van de kermis hier ook in? Zeker voor de oudere jeugd is dit iets om reikhalzend naar uit te kijken.
Naar aanleiding van het coalitie akkoord heeft de PvdA eerder al gepleit om ambitieuzer te zijn. Het ontbreken van streefwaardes/doelen of het naar beneden stellen van deze waardes zijn helaas niet ambitieus te noemen.
Een effectief beleid voor álle Edese inwoners, zodat zij hier kunnen wonen, werken en recreëren zou het doel moeten zijn.

Want voor de PvdA geldt nog steeds: Iedereen telt mee. Ook een zwevende wethouder!

Waar ben je naar op zoek?