Verslag gesprek met John Kerstens over de Toekomst van Permar

Maandag 30 mei was John Kerstens, Tweede Kamerlid, op bezoek in Ede. Hij was door de fracties van Wageningen en Ede uitgenodigd om vanuit zijn kennis en ervaring met ons in gesprek te gaan over de toekomst van Permar, het SW-bedrijf en de participatiewet. De avond was goed bezocht. Meer dan 40 mensen waren aanwezig, waarbij de vertegenwoordiging van Permar met leden van de OR, de directeur, medewerkers en leden van het FNV opvallend is te noemen. Onze fractie heeft deze avond als zeer succesvol en nuttig ervaren en wil iedereen bedanken voor zijn inbreng. Hieronder vindt u een uitgebreid verslag van deze avond.

John Kerstens : over de toekomst van Permar.

Op initiatief van de fracties van Wageningen en Ede zijn we bij elkaar gekomen om te bekijken hoe we de meest juiste stappen kunnen zetten in de afbouw van Permar en een nieuw in te richten participatiebedrijf. Welke richting willen we als PvdA inslaan? De Edese raad heeft op 26 mei besloten uit de Gemeenschappelijke Regeling (GR) met Permar te stappen. De Wageningse raad beslist op 6 juni 2016 hierover. Maar ook die raad zal willen stoppen met de GR. Wat willen we dan?

Participatiewet
Na een korte aftrap van Hans Teunisse (PvdA raadslid Wageningen) vertelt John Kerstens kort over de achtergronden van de participatiewet die op 1 januari 2015 is ingegaan. Er liggen nu veel verantwoordelijkheden bij de gemeenten. En dat vraagt blijvend de aandacht van alle politici op alle niveaus. En het gaat nog steeds om het realiseren van 125.000 garantiebanen voor mensen met een beperking tot de arbeidsmarkt. 100.000 in 10 jaar tijd is de opdracht voor de werkgevers. 25.000 in 10 jaar tijd voor de overheden. Op dit moment halen de werkgevers uit het bedrijfsleven hun doelen. De overheid blijft achter, dit is niet alleen in Ede zo, dat is bijna overal zo. Naast de 125.000 garantiebanen moeten er ook nog 30.000 beschutte werkplekken blijven. Dit totaal moet op 1 januari 2026 gerealiseerd zijn.
De PvdA blijft staan voor werk voor iedereen, gooi je sociale werkplaats niet weg: kennis en ervaring van SW is nuttig, ook voor andere groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
We merken dat John in zijn element is en hoe goed hij is ingevoerd in de materie. Vragen die uit de zaal komen weet hij duidelijk te beantwoorden en we horen weer veel punten waar we bij de ontmanteling van Permar en het inrichten van een nieuw bedrijf aan moeten denken.

Permar 

Bij Permar viel veel ellende samen: gedoe binnen bestuur, reorganisatie binnen het bedrijf, veel onzekerheden bij de medewerkers. Behouden we ons loon? Behouden we ons werk?
Ter geruststelling van de vele medewerkers: het loon blijft gegarandeerd. En werk: ook dat is gegarandeerd, maar het is niet zeker dat je als SW ‘er ook hetzelfde werk kunt blijven doen. Maar dat geldt voor alle werknemers. Onthoudt: dat je als SW’er recht hebt op loon en een werkplek. Dat moeten PvdA’ers in raden en als wethouder steeds duidelijk maken. Aan die rechten kan niet gemorreld worden.
Maar hoe nu verder als Permar per `1 januari 2018 niet meer bestaat? Kunnen we alle mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onderbrengen bij sociale ondernemingen? Er zijn een aantal prima sociale bedrijven die de begeleiding van de mensen goed voor elkaar hebben. Veel bedrijven noemen zich social firm en doen beroep op extra voorzieningen. Hoe bepaal je wanneer een bedrijf een social firm is? Dat is lastig, veel bedrijven zeggen bedrijfsmatig én sociaal te werken.
De landelijke PvdA is bezig regels en voorwaarden te ontwikkelen om te zien welke bedrijven als social firm aangemerkt kunnen worden en daar voordelen voor krijgen, zoals dat ook voor SW geldt. Een uiterst belangrijke voorwaarde om als “social firm” te boek te staan is: hoe is de begeleiding van de werknemers met een arbeidsbeperking geregeld? Dus kwaliteit in de begeleiding zal zeer bepalend zijn. Daarbij is kennis van de doelgroep essentieel. En daarnaast natuurlijk hoe de arbeidsvoorwaarden verder zijn ingevuld.

De directeur van Permar, Bor Veen, ziet meer betrokkenheid van bedrijven en welwillendheid om met een goed aanbod voor werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt te komen. Daarbij investeren ze ook in goede begeleiding. John Kerstens herkent deze ontwikkeling.
Voor veel bedrijven kan de dreiging van het in werking stellen van de quotumwet daarin ook een rol spelen. Werkgevers en overheden zitten daar niet op te wachten, maar als ze de doelen voor het realiseren van de garantiebanen (dus de 125.000 garantiebanen in 2026) niet halen, kan de wet in werking worden gezet.
Eventuele boetes gaan niet naar de staat, maar gaan terug naar de doelgroep.
Nogmaals wordt door John Kerstens benadrukt dat er bij de ontmanteling van Permar zeer behoedzaam moet worden gehandeld met betrekking tot de begeleiders. Onder deze groep is deskundigheid die niet zomaar vervangen kan worden. Wees daar zuinig op.
Zorg dat de begeleiding in dienst kan blijven bij een nieuwe organisatie.

Toekomst

Verder moet er goed worden nagedacht over de medezeggenschap in de nieuwe structuur. Hoe gaat het met opknippen met de OR? En nu de huidige OR intensief betrokken wordt bij de ontmanteling van Permar en de opbouw van een nieuw bedrijf is het zeer raadzaam om deze OR tijdelijk extra te faciliteren. Huidige OR Permar maakt zich nu druk over de organisatie die straks opgezet moet worden, terwijl ze eigenlijk niets te zeggen hebben. John roept op dat men zich er wel mee moet blijven bemoeien, zij zijn de experts.
Marije Eleveld, wethouder Ede en voorzitter van het huidige dagelijks bestuur van Permar geeft aan dat de OR van de gemeente Ede zich ook al sterk wil maken voor de groep mensen die vanuit Permar mogelijk in de toekomst rechtstreeks onder de gemeente gaan vallen. Maar ook Wageningen zal na moeten denken over hoe de medezeggenschap in de nieuwe situatie geregeld gaat worden.

Vanuit de OR van Permar wordt de PvdA Ede gevraagd hoe ze denken over de visie van het CDA. Daarop heeft Henk Buikema aangegeven dat hij beter de visie van de PvdA kan verwoorden en hij verwees naar de bijdrage van de PvdA op 26 mei in de Edese raad. Kort samengevat komt het hier op neer:

Wij willen naast de situatie van de huidige Permar medewerkers  ook aandacht voor andere groepen die moeite hebben met een werkplek, dus bijstandsgerechtigden, langdurige werklozen, jongeren die weinig kansen hebben. Verder vooral maatwerk en overeind houden van de deskundigheid op het gebied van de begeleiding.
Dus een breder bedrijf dan het huidige SW-bedrijf opzetten. En bij het opzetten hiervan moeten we ook kijken hoe Wageningen en mogelijk Renkum hierin willen en kunnen participeren. Overigens zonder een nieuwe gemeenschappelijke regeling in het leven te willen roepen. Maar in overleg moet hier wat voor te bedenken zijn. Te denken valt bijvoorbeeld aan een gezamenlijke backoffice.

Tot slot

Er is op deze avond veel besproken en niet alles is in dit verslag verwoordt. Maar het is goed om met elkaar in gesprek te zijn en elke keer dat we dat doen komen we een stap verder. Mij is opgevallen dat OR, directie en medewerkers van Permar op een prima wijze met elkaar in gesprek zijn om te bouwen aan een nieuwe toekomst. En we willen John Kerstens bedanken voor zijn deskundige inbreng op deze avond. Mooi is dat John aangaf dat hij graag nog weer eens komt om verder door te praten. We zullen John aan deze belofte houden.

Wellicht dat we dit samen met de afdelingen Wageningen, Renkum en Ede kunnen organiseren.