Algemene beschouwing: Ede kijkt vooruit!

2 juli 2015

Voorzitter,

De winkels open op zondag, geweldige plannen rond het station en het kazerneterrein. Een World Food Centrum, een nieuw station: Ede timmert aan de weg! Ede kijkt vooruit! Ede gaat er anders uitzien in 2025. Politiek geeft vorm aan deze Edese toekomst.

In Ede doen we dat door vooral voor ogen te houden van wat ons bindt. Bij gevoelige onderwerpen als het ambtsgebed of de koopzondag is dat lastig. Ik pleit voor debatteren met respect voor elkaars standpunten en de bereidheid om aan je eigen gelijk te twijfelen.

De perspectiefnota: allereerst een compliment: deze versie is veel beter leesbaar dan vorige edities, en door de nieuwe opzet door veel lezers beter te begrijpen.

Voorzitter,

in mijn bijdrage sta ik stil bij de drie speerpunten uit het PvdA verkiezingsprogramma van 2014.

Ten eerste: zorg dichtbij, immers de PvdA vindt dat we de zorg zo dicht mogelijk bij mensen moeten organiseren. Dat mensen naar elkaar omkijken. En ook dat mensen zorg meer in eigen hand nemen daar waar dat kan. Voor de mensen die dat niet kunnen zorgen we voor voldoende ondersteuning. Dat is solidariteit.

Ede staat in de top 10 van de Gouden gemeenten. We zijn goed op weg om onze sociaal domein een nieuwe vorm te geven. Maar we moeten ook kritisch blijven. We maken ons wel zorgen over de huishoudelijke hulp. Half 2016 moet een gouden plan klaar liggen om ook na 1 januari 2017 waar nodig maatwerk te kunnen blijven bieden.

Van vrijwilligers en mantelzorgers vragen we steeds meer. Goede, professionele ondersteuning is een absolute voorwaarde om een sociaal sterke gemeente te blijven. Vrijwilligers en mantelzorgers onder onze migranten vinden nog onvoldoende de weg naar ondersteuning. Wat denkt het college hier aan te doen?

We zien de bijstand uitgaven groeien. De toename van vluchtelingen in Ede zal hier extra druk geven. Daarnaast is het aantal huishoudens in de schuldhulpverlening landelijk gestegen van 89000 in 2013 gestegen naar 92.000 in 2014. Omgerekend in Ede: meer dan 30 huishoudens erbij in het afgelopen jaar. Goed om hier rekening mee te houden.

Ons 2^e speerpunt: werkgelegenheid: de PvdA wil meer werk, goed werk en eerlijk werk. De gemeente Ede weet ook dat een werknemer meer is dan een kostenpost. Wij vragen: sla niet door in flexibilisering, maar bied voor structureel werk een vast contract. De PvdA vraagt regelmatig aandacht voor jongerenwerkloosheid. Het college is in dit opzicht te rustig. Zo is in 2014 de actieweek tegen jeugdwerkloosheid te weinig zichtbaar geworden. Wil het College dat dit najaar wel voortvarend aanpakken?

Blij zijn we met de komst van de Fietser en de plannen rond het World Food Center en levendig centrum. Ook goed voor de werkgelegenheid: dus… Nu aan het werk!

Ons 3^e speerpunt: een bruisend Ede.

Belangrijk voor de PvdA is zeker een bruisend Ede. En daarom ook het initiatief voorstel voor de zondagsopening. Dit kan een mooie boost geven aan de levendigheid van Ede. We zien ook een betere samenwerking met en tussen centrumwinkeliers en er zijn vaker druk bezochte publieksevenementen.

mEdemaken: De PvdA vindt burgerparticipatie belangrijk. En al ging niet alles goed, het smaakt naar meer. Graag laten we ons meenemen in nieuwe initiatieven van zowel de gemeente als de inwoners, waarbij de leermomenten uit mEdemaken van nut zijn. Een aantal van de nu opgehaalde resultaten zien we terug in deze nota.

Dan nog wat vragen en opmerkingen:

De buurthuizen: de activiteiten zorgen voor cohesie en vormen voor de PvdA het kloppend hart van de wijk. Dit vraagt om maatwerk per wijk, en niet om op inwonertal gebaseerde beslissingen.

Sport ontkomt niet aan bezuinigingen. Wij denken dat verduurzamen van onze sportaccommodaties voordelig uitpakt voor beheerders en gebruikers. Dan kunnen de kosten van bijvoorbeeld De Peppel ook omlaag, goed voor de breedtesport en topsport als onze Polar Bears.
De roep onder jongeren om een poppodium wordt steeds luider. Initiatieven van jongeren zelf, bijvoorbeeld van Stichting Schooier, om Perron31 daartoe om te vormen verdienen steun, mits bredere samenwerking gezocht wordt.

De PvdA is niet perse voorstander van precario belastingen op kabels en leidingen. Nu worden ze al in een groot aantal gemeenten geheven en door de omslag naar alle gebruikers betalen ook Edenaren er aan mee. Zolang dit zo is zijn wij voor heffing van deze belasting, zodat er een evenwichtiger verdeling van lasten en opbrengsten ontstaat.

Het College wil 110 k bijdragen aan een Internationale school. Kan het College toelichten waarom dit niet met de raad is besproken?

Het gemeentelijk weerstandsvermogen is hoog, we hebben veel vet op ons bot, maar 3% vinden wij echt voldoende. Vermogenskwekerij is volgens de PvdA onwenselijk. Stop het overschot in het reeds voorgestelde investeringsfonds, of een fonds voor food-startups.

Laat gemeentelijk vermogen voor de inwoners werken!

Wat is de visie van het College hierop?

De uitwerking van de motie vorig jaar om de hondenbelasting terug te brengen naar kostenniveau zien we niet terug in de perspectiefnota. Kan het College uitleggen waarom dat niet gebeurd is?

Een andere toezegging die we niet terugzien: extra steun van de wethouder voor het 80-jarig jubileum van de Heideweek. College, hoe krijgt dit alsnog vorm?

Het dierenasiel krijgt extra: verhoging van de jaarlijkse bijdrage maar ook 250k voor achterstallig onderhoud. Hoe is dit ontstaan en wie betalen er mee? Wat doet Ede als Renkum en Wageningen niet meebetalen? Graag reflectie van het College.

Daarnaast vragen we aandacht voor laaggeletterdheid onder alle leeftijden: in Ede kampen 13000 mensen hiermee. De 2-deling in onze samenleving tussen rijk en arm, tussen hoogopgeleid en laagopgeleid dreigt steeds scherper te worden. De digitalisering van onze samenleving maken zaken voor veel mensen steeds moeilijker. Een kaartje bij de NS is steeds ingewikkelder. Daarom: cursussen voor ouderen in buurthuizen, scholing van kwetsbare groepen, zorg dat iedereen mee kan doen in Ede.

Vz. Dank u wel.